ZİHİNSEL PERFORMANSIN ZİRVESİ 55-60 YAŞ ARASI: YENİ ARAŞTIRMA YAŞ ALGISINI SARSIYOR
Yeni bir bilimsel çalışma, insan beyninin bilişsel
kapasitesinin orta yaşın sonlarında zirveye ulaştığını ortaya koydu.
Intelligence dergisinde yayımlanan araştırma, “yaşlandıkça zihinsel gerileme
olur” yargısını tersine çeviriyor.
Fiziksel güç erken, zihinsel güç geç zirve yapıyor
Batı Avustralya Üniversitesi’nden Doç. Gilles E.
Gignac ve ekibinin yürüttüğü araştırma, yaşlanmanın zihinsel
kapasitede yalnızca bir düşüş anlamına gelmediğini ortaya koydu.
Çalışmaya göre, genel zihinsel performans 55 ila 60 yaş arasında en
yüksek seviyesine ulaşıyor.
Önceki araştırmalar fiziksel performansın genellikle 20’li
yaşların sonu ve 30’lu yaşların başında zirveye ulaştığını göstermişti. Ancak
zihinsel kapasitenin farklı yönleri, yaşamın çok daha ilerleyen dönemlerinde
güçleniyor.
16 bilişsel ve kişilik boyutu incelendi
Araştırmada akıl yürütme, hafıza, işlem hızı, bilgi düzeyi
ve duygusal zeka dahil 16 psikolojik boyut incelendi.
Ayrıca “Beş Büyük” kişilik özelliği — dışadönüklük, duygusal istikrar,
vicdanlılık, deneyime açıklık ve uyumluluk — değerlendirildi.
Sonuçlara göre, vicdanlılık 65 yaşında, duygusal istikrar
ise 75 yaş civarında en yüksek seviyeye ulaşıyor. Ahlaki muhakeme ve bilişsel
önyargılara direnme becerileri ise 70’li–80’li yaşlarda bile gelişmeye devam
ediyor.
“Yaşlılık değil, denge dönemi”
Araştırma, bazı bilişsel beceriler azalırken; duygusal
olgunluk, deneyim ve karar verme kapasitesindeki
artışın bu azalmayı dengelediğini gösteriyor.
Doç. Gignac, bulguların özellikle liderlik pozisyonlarının neden sıklıkla 50’li
ve 60’lı yaşlardaki kişiler tarafından başarıyla yürütüldüğünü
açıklayabileceğini söylüyor:
“Bazı yetenekler yaşla azalırken, diğerleri güçleniyor.
Bu da daha ölçülü kararlar ve daha iyi muhakeme anlamına geliyor.”
Orta yaş “geri sayım” değil, zirve
Tarih, orta yaşta üretkenliğin doruğa çıktığını gösteren
örneklerle dolu:
- Charles
Darwin, Türlerin Kökeni’ni 50 yaşında yazdı.
- Beethoven, Dokuzuncu
Senfoni’yi 53 yaşında besteledi.
- Lisa
Su, 55 yaşında AMD’yi küresel teknoloji devlerinden biri haline getirdi.
Gignac, “Orta yaş, zihinsel üretkenliğin ve olgunluğun zirve
yaptığı bir dönem olarak görülmeli” diyor.
TB / Gignac, G. E. ve ekibi, Intelligence
Journal, 2025, Batı Avustralya Üniversitesi Psikoloji Bölümü, Hasan
Can Bilici, Evrensel Gazetesi, 15 Ekim 2025
Kaynak:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder